ISO 45001:2018 İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sistemi

ISO 45001 Nedir ?

Sadece ülkemizde değil dünyanın her yerinde iş kazaları yüzünden çalışanlar yaşamlarını kaybetmekte, yaralanmakta veya sakat kalmaktadır. Bu konuda arka arkaya yasal düzenlemeler çıkarılmakta, resmi denetimler arttırılmakta ve işletmelerin gerekli önlemleri almaları konusunda yaptırımlar uygulanmaktadır. Ancak her ne kadar iş kazalarının ve meslek hastalıkların oranında düşme görülse de hala tamamen önüne geçilebilmiş değildir.

Bugün işletmeler bir yandan yasal düzenlemeler çerçevesinde faaliyet gösterirken bir yandan da yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartları göz önüne almaktadır. İşletmeler iş sağlığı ve güvenliği konusunda ortaya çıkacak tehlikeleri ve riskleri tanımlamak ve bunları yönetmek amacı ile OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi standardını uygulamaktadır.

Ancak Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO), OHSAS proje grubu tarafından yapılan öneriyi dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği konusunda yeni bir standart geliştirme çalışmaları başlatmıştır. 2004 yılında başlatılan ve taslak çalışmaları onaylanarak genel maddeleri kabul edilen bu standart Mart 2018'de yayınlanmıştır.

OHSAS 18001 ile farklılıkları nelerdir ?

   ISO 45001 standardının ana yapısı, ISO 9001 standardında son yapılan düzenlemeye uygun şekilde 10 maddeden oluşmaktadır. Standardın temel yaklaşımı, işletmelerin çalışma ortamı risklerini düşürmek, çalışanların can güvenliğini artırmak ve daha güvenilir çalışma koşullan yaratmak için işletmelere bir çerçeve oluşturmaktır. Özellikle küçük işletmelerde ISO 45001 standardı, İş sağlığı ve güvenliği ve çevre konularında, sadece bir kişinin sorumlu olmasına imkan vermektedir. Ayrıca bu standart, işletme üst yönetimini daha fazla sistemin içine çekmektedir. Liderlik konusu, iş sağlığı ve güvenliği sisteminde daha fazla ele alınmaktadır.

   Bunun yanı sıra ISO 45001 standardı, OHSAS 18001 standardına göre, iş sağlığı ve güvenliği performansının önceden önlemler alınarak geliştirilmesine daha fazla vurgu yapmaktadır. OHSAS 18001 standardının amacı, işletmenin risklerini kontrol edebilmesini ve bu konudaki performansını geliştirmesini sağlamaktır. ISO 45001 standardının amacı ise, işletmenin önceden önlemler alarak performansını arttırmasını ve sakatlıkların ve hastalıkların önlenmesini sağlamaktır.

   ISO 45001 standardı risk yönetimi ve sürekli gelişim konularına daha fazla odaklanmaktadır. Bu nedenle standart, işletmeler, tedarikçi firmalar ve yüklenici firmalar ile ilgili maddeler içermektedir ve performans değerlendirmeleri daha fazla yer almaktadır.

OHSAS 18001 STANDARDINDAN ISO 45001’E GEÇİŞ

   Eğer işletmeniz şu anda OHSAS 18001 belgesine sahipse, yeni ISO 45001 standardının yürürlüğe geçme tarihinden (Mart 2018) itibaren üç yıl içerisinde bu standarda geçmeniz gerekmektedir. 

Temel Alanlar ve Kurumsal Yapı

   ISO 45001, işletmelerin kurumsal yapısına ağırlık vermektedir. Bu standart, işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda paydaşlarının beklentilerini göz önünde bulundurmasını gerektiriyor. Bu bağlamda, uygulanan İSGYS’nin hangi tarafları ilgilendirdiğini ve bu tarafların yükümlülüklerin neler olduğunu belirlemek işletmenin sorumluluğudur.

   İş sağlığı ve güvenliğinin çalışanlara karşı nasıl yönetilmesi gerektiğine de ışık tutan ISO 45001, işletmenin olumlu veya olumsuz tesir edebilecek önemli etkenleri tam olarak kavramasını sağlamayı amaçlamaktadır.

   Bu önemli etkenler, işletmenin hedeflerine ulaşabilme kabiliyetini doğrudan etkileyen faktörlerdir. Bu etkenlere, İSG politikasının gerektirdiği koşulları sağlama yönünde İSGYS için belirlenmiş hedefler de dahildir.

ISO 45001’in Avantajları

Daha sağlıklı ve daha güvenli bir işyeri

   ISO 45001:2018, Uluslararası Çalışma Örgütü (International Labour Organization - ILO) verilerine göre her yıl işle ilgili olarak meydana gelen tahmini 2,78 milyon ölümü ve 374 milyon ölümcül olmayan yaralanmayı azaltmayı hedefleyerek, çalışanların kaza ve hastalıkları önleme ve refahı artırma çabalarına katılımını teşvik eder.

Üretkenliği en üst düzeye çıkarın

İş gücünüzü sağlıklı tutacak sistematik bir süreçle, sürekli değişen risk profillerini yönetin ve optimal günlük randıman için ‘çalışmama’ sürelerini en aza indirin.

Global ölçekte tanınmışlık

ISO 45001, İş sağlığı ve güvenliği alanında çıtayı yükselterek, tedarikçilere global sözleşmelere yönelik ihale süreçlerinde rekabet avantajı sağlayan yeni bir standart belirler.

Kolay entegrasyon

ISO sağlık ve güvenlik standardı, ISO 9001:2015 (kalite yönetim sistemleri) ve ISO 14001:2015 (çevre yönetim sistemleri) ile aynı Yüksek Seviye Yapısı olan Ek SL ile uyumludur; daha basit ‘yönetim sistemi denetimi’ sağladığından, onu daha kapsamlı bir İş Yönetimi Sistemi’ne entegre edebilirsiniz.

ISO 45001 Standardı'nı Kimler Kullanabilir/Uygulayabilir? 

   ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı, iş yerinde çalışanlar, müşteriler ve halk için sağlık ve güvenlikle ilgili riskleri azaltmak, ortadan kaldırmak veya en aza indirmek üzere resmi bir prosedür uygulamayı isteyen her kuruluş tarafından benimsenebilir. Genel bir standart olduğundan her boyuttaki ve sektördeki kuruluşun ihtiyaçlarına cevap verebilir.